ناوه‌ڕۆك
ناساندن
یاریگای سانتیاگۆ بەرنابیۆ (بە ئینگلیزی: Santiago Bernabeu Stadium، بە عەرەبی: سانتياغو بيرنابيو)، یاریگایەکی تۆپی پێیە لە شاری مەدریدی پایتەختی ئیسپانیا. بە توانای ساڵی ٢٠٢٣ بۆ هاندەران ٨٣,١٦٨ کەسە، دووەم گەورەترین توانای گرتنی هاندەرانی لە ئیسپانیادا هەیە، و لە دوای تەواوبوونی لە ساڵی ١٩٤٧ ەوە یاریگای ڕیاڵ مەدرید بووە. یاریگاکە بە ناوی یاریزانی تۆپی پێ و سەرۆکی ئەفسانەیی یانەی ڕیال مەدرید سانتیاگۆ بێرنابیۆ (١٨٩٥-١٩٧٨) ناونراوە، یەکێکە لە بەناوبانگترین شوێنەکانی تۆپی پێ لە جیهاندا. لە چوار بۆنەدا میوانداری یاری کۆتایی جامی ئەورووپا، چامپیۆنزلیگی کردووە لە ساڵانی ١٩٥٧، ١٩٦٩، ١٩٨٠، ٢٠١٠.
هەروەها یاریگاکە میوانداری یاری گەڕانەوەی یاری کۆتایی جامی لیبرتادۆرێسی ٢٠١٨ی کرد، بەمەش سانتیاگۆ بێرنابیۆ بووە یەکەم و تاکە یاریگا کە میوانداری دوو گرنگترین یاری کۆتایی جامی کیشوەری سەرەکی بکات (چالاکی ئەورووپا و جامی لیبرتادۆرێس). هەروەها یارییەکانی کۆتایی جامی نەتەوەکانی ئەورووپا لە ساڵی ١٩٦٤ و جامی جیهانی ١٩٨٢ لە یاریگای بێرنابیۆ بەڕێوەچوو، ئەمەش بووە یەکەم یاریگا لە ئەورووپا کە میوانداری هەردوو یاری کۆتایی یۆرۆی ئەورووپا و یاری کۆتایی جامی جیهانی فیفا بکات.
مێژوو
لە ٢٢ی حوزەیرانی ١٩٤٤ بانکی پیشەسازی بانکۆ مێرکانتیل قەرزی بە سانتیاگۆ بێرنابیۆ و ڕافایل سالگادۆ دا بۆ کڕینی ئەو زەوییەی کە تەنیشت یاریگای کۆن و کۆنی شامارتین بوو. لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٤ کارەکانی دروستکردنی یاریگاکە دەستیپێکرد، کە بەشێکی لەسەر شوێنە کۆنەکە و لەسەر گۆڕەپانی ڤیلا ئولپیانا دروستکرابوو. لەم نێوەندەدا یانەی ڕیال مەدرید لە وەرزی ٤٧-١٩٤٦ و سەرەتای وەرزی ٤٨-١٩٤٧ یارییەکانی لە یاریگای خۆی لە یاریگای میترۆپۆلیتانۆ ئەنجامدا. یەکەم نۆژەنکردنەوەی گەورە لە ساڵی ١٩٥٥ ڕوویدا، لە ١٩ی حوزەیرانی ئەو ساڵەدا یاریگاکە فراوانتر بوو بۆ ئەوەی ١٢٥ هەزار بینەر لەخۆبگرێت. بەم شێوەیە کۆلیسیۆمی مەدرید بوو بە گەورەترین یاریگای سەرجەم بەشداربووانی جامی ئەورووپا کە تازە دامەزرا.
لە ٤ی کانوونی دووەمی ١٩٥٥، دوای کۆبوونەوەی گشتی ئەندامان کۆمپرۆمیسارۆس، بڕیاردرا یاریگاکە ناوی ئێستای خۆی وەربگرێت وەک ڕێزێک بۆ سەرۆکی یانەکە سانتیاگۆ بێرنابیۆ. لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩٥٧دا، فلۆدلایت دانرا بۆ ئەوەی یاری شەوانە ئەنجام بدرێت. لە ١٨ی ئایاری هەمان ساڵدا، لە یارییەکدا بەرانبەر یانەی سپۆرت ڕێسیفی بەڕازیلی کە ڕیاڵ مەدرید بە ئەنجامی ٥-٣ سەرکەوتنی بەدەستهێنا، بە فەرمی یاری شەوانە کرایەوە دوای ئەو سەرکەوتنەی یانەکە. پێشکەوتنەکان کۆمەڵێک خاڵیان لەخۆگرتبوو، فیفا دوو لەسەر سێی شوێنی دانیشتنەکەی ناچارکرد داپۆشرێت. هەر لەبەر ئەم هۆکارەش یانەی ڕیال مەدرید سەقفێکی دانا کە دەوری قاتی یەکەم و دووەمی دانیشتنەکانی داپۆشیوە، جگە لە لای ڕۆژهەڵات.
توانای یاریگاکان لە ١٢٠ هەزار بینەرەوە بۆ ٩٠ هەزار بینەر کەمکرایەوە، لە ساڵی ١٩٧٨ دەستی بە بچووککردنەوەی قەبارەی یاریگاکان کرد. هەروەها پڕۆژەکە بریتی بوو لە نۆژەنکردنەوەی ڕووبەرەکە، دانانی تابلۆی ئەلیکترۆنی نوێ لە کۆتاییەکانی باکوور و باشووری یاریگاکە، هەروەها نۆژەنکردنەوەی ناوچەی ڕۆژنامەوانی و ژووری جلگۆڕین و چوونە ژوورەوە و شوێنە یارمەتیدەرەکان. لەگەڵ گەشەسەندنی یانەکە لە هەموو ڕوویەکەوە، بیرکردنەوەکان بۆ گۆڕانکاری زیاتر لە یاریگاکەدا دەرکەوتن. کاتێک فلۆرێنتینۆ پێرێز بوو بە سەرۆکی یانەکە، ماستەرپلانێکی بە یەک ئامانجەوە دەستپێکرد، ئەویش باشترکردنی ئاسوودەیی سانتیاگۆ بێرنابیۆ و کوالێتی ئاسانکارییەکانی، زۆرترین داهات بۆ یاریگاکە.
پێرێز لە ماوەی پێنج ساڵدا (٢٠٠١-٢٠٠٦) ١٢٧ ملیۆن یۆرۆی وەبەرهێنا بە زیادکردنی فراوانکردنێک بۆ لای ڕۆژهەڵاتی یاریگاکە، هەروەها زیادکردنی ڕووبەرێکی نوێ لە شەقامی دامیان، سندوقی نوێ و شوێنی VIP، ژووری جلگۆڕینی نوێ، قۆناغێکی نوێ بۆ ڕێزلێنان لە لای ڕۆژهەڵات، ناوچەیەکی نوێی ڕۆژنامەوانی (هەروەها دەکەوێتە لای ڕۆژهەڵات)، سیستەمێکی دەنگی نوێ، باڕی نوێ، یەکخستنی گەرمکەرەوە لە ستاندەکان، بەرزکەرەوەی پانۆراما، چێشتخانەی نوێ، پلیکانە لە چوونە ژوورەوەی تاوەرەکە. دوای گەورەبوونی لای ڕۆژهەڵاتی لایەنی و دروستکردنی گەلەری نوێ، توانای سانتیاگۆ بێرنابیۆ فراوانکرا بۆ ٨٠ هەزار و ٣٥٤ کەس. ڕیاڵ مەدرید و مایکرۆسۆفت یەکەم ڕێبەری دەنگی کارلێککارانەیان بۆ گەشتی بێرنابۆ لە ٣ی نیسانی ٢٠١٧ خستە بازاڕەوە، زیاتر لە ٢٠٠ هەزار کەس لە ساڵی ٢٠١٦ گەشتیان بۆ یاریگاکە کردووە، کە زیاتر لە ٦٠%یان بیانی بوون.
پلانی نۆژەنکردنەوە
پڕۆژەیەکی نۆژەنکردنەوە بە بڕی ٥٢٥ ملیۆن یۆرۆ سەرەتا بڕیار بوو لە هاوینی ٢٠١٧ دەستپێبکات، بەڵام لە ساڵی ٢٠١٩ دەستیپێکرد. تواناکە نزیکەی ٤٠٠٠ زیاد دەکرێت بە زیادکردنی قاتێکی زیادە، بەمەش دەگاتە کەمێک زیاتر لە ٨٥ هەزار هاندەر. جگە لەوەش بەرزییەکەی دە مەتریش زیاد دەکرێت و سەقفێکی کشاوە و هەروەها یاریگایەکی کشاوە زیاد دەکرێت. سەرەتا پێشبینی دەکرا کارەکە سێ ساڵ و نیو بخایەنێت (٢٠١٩-٢٠٢٢) بەڵام پەتای کۆڤید-١٩ و لەشکرکێشی ڕووسیا بۆ ئۆکرانیا بووە هۆی پچڕانی بەرچاو لە زنجیرەکانی دابینکردن، ئەمەش وایکرد یانەکە دەستپێکردنی نۆژەنکردنەوەی یاریگاکە بۆ ساڵی ٢٠٢٣ دوابخرێت.
یارییە گەورەکان
- ١٩٥٧ یاری کۆتایی جامی ئەورووپا
- ١٩٦٩ یاری کۆتایی جامی ئەورووپا
- ١٩٨٠ یاری کۆتایی جامی ئەورووپا
- یارییەکانی کۆتایی خولی یانە پاڵەوانەکانی ئەورووپا ٢٠١٠
- یاری کۆتایی جامی لیبرتادۆرێسی ٢٠١٨
یارییە نێودەوڵەتییە گەورەکان
یۆرۆی ١٩٦٤
سانتیاگۆ بێرنابیۆ میوانداری سێ یاری جامی نەتەوەکانی ئەورووپای ساڵی ١٩٦٤ی کرد، پاڵەوانێتییەک کە ئیسپانیا میوانداری کرد یەک یاری پاڵاوتن و دوو یاری لە پاڵەوانێتی سەرەکی، لەنێویاندا یاری کۆتایی. هەر سێ یارییەکە ئیسپانیای تێدابوو.
قۆناغەکانی پاڵاوتن
یاریگاکە میوانداری یەک یاری قۆناغی پاڵاوتنەکانی بەرانبەر ڕۆمانیا کرد، کە لە ئەنجامدا بە ئەنجامی ٦-٠ سەرکەوتنی بەدەستهێنا. یاریگاکە میوانداری دوو یاری پاڵەوانێتییەکە کرا، لەنێویاندا یاری کۆتایی.
١٩٨٢ جامی جیهانی فیفا
لە مۆندیالی ١٩٨٢ کە لە ئیسپانیا بەڕێوەچوو، یاریگای سانتیاگۆ بێرنابیۆ میوانداری چوار یاری کرد: سێ یاری لە قۆناغی دووەم (ئەڵمانیای ڕۆژئاوا - ئینگلتەرا، ئەڵمانیای ڕۆژئاوا - ئیسپانیا و ئیسپانیا - ئینگلتەرا) هەروەها یاری کۆتایی نێوان ئەڵمانیای ڕۆژئاوا و ئیتاڵیا.
بۆنە ڕۆشنبیری و کۆمەڵایەتییەکان
یاریگای سانتیاگۆ بێرنابیۆ میوانداری چەند بۆنەیەکی بەرچاوی سیاسی و ئایینی کردووە. لە سەردانەکەیدا بۆ ئیسپانیا لە ساڵی ١٩٨٢، پاپا یۆحەننا پاوڵی دووەم لە یاریگاکەدا قسەی بۆ نزیکەی ١٦٠ هەزار کەسی گەنج کرد.
کۆنسێرتەکان
یاریگای سانتیاگۆ بێرنابیۆ بەهۆی فراوانی توانای دانیشتن و شوێنی ناوەندییەوە، هەندێک کۆنسێرتی لە مەدرید بەڕێوەبردووە.
- خولیۆ ئیگلیسیاس گۆرانیبێژی دانیشتووی مەدرید و لە کۆتاییەکانی پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا وەک گۆڵپارێز بۆ یانەی ڕیاڵ مەدرید کاستیلا یاری دەکرد، لە ١٢ی ئەیلوولی ١٩٨٣ لەبەردەم نزیکەی ١٠٠ هەزار کەس لە یاریگاکەدا ئاهەنگی پێشکەش کرد.
- لە ٢٥ی ئەیلوولی ١٩٨٦، گۆرانیبێژی ئەمریکی فرانک سیناترا لە کۆنسێرتی سانتیاگۆ بێرنابیۆ، کە تاکە کۆنسێرتەکەی بوو لە پایتەختی ئیسپانیا ئەنجامیدا.
- تیپی ڕۆکی ئەمریکی بروس سپرینگستین و تیپی مۆسیقای ئی ستریت سێ جار لە یاریگاکەدا ئاهەنگیان گێڕا، بەمەش بوونە یەکەم هونەرمەند کە چەندین جار لە یاریگاکەدا ئاهەنگیان گێڕا.
- گۆرانیبێژی پۆپی ئەمریکی تایلۆر سویفت لە ٣٠ی ئایاری ٢٠٢٤ لە یاریگای سانتیاگۆ بێرنابیۆ بۆ گەشتی ئێراس ئاهەنگ دەگێڕێت. جگە لەوەی سویفت یەکەم هونەرمەندی نێودەوڵەتییە کە لە ماوەی دە ساڵدا لە یاریگاکەدا نمایشی بکات، یەکەم کۆنسێرت لە یاریگای تازە نۆژەنکراو ساز دەکات، کە بە تەکنەلۆژیای پێشکەوتوو نۆژەن کراوەتەوە.
